2020 Cannes Film Festivali ve Filmekimi 2020’de gösterilen, Alman sinema yönetmeni Oskar Roehler’in son filmi Yaramaz Çocuk, İKSV Şubat 2021 film seçkisinde yeniden sinema seyircisi ile buluştu. Alman Yeni Sinema Dalgası’nın kurucusu olan Rainer Werner Fassbinder ‘ in yaşamını gözler önüne seren yapım , 37 yıllık hayatına 35 uzun metraj film sığdıran, sayısız tiyatro oyununu yönetmen, yazar kimliğiyle sahneye aktaran Fassbinder’ i dönemin koşullarına göre irdeleyen çarpıcı bir iş olmuş. 2001 yılında Roehler’in Die Unberühbare / Çıkış Yok filmi ile İstanbul Film Festivali’nde ‘Altın Lale’ ödülünü kazanan Oskar Roehler, bu yeni filminde yüksek dozda cinsellikle harmanladığı aykırı bir hayat öyküsünü anlatmış. Rainer Werner Fassbinder dünya sinemasına ve tiyatrosuna katkısıyla bambaşka sanat algısının doğuşunu resmetti, Godard’a benzettiği algısıyla Alman Sineması’ nı dünya sinemasının önüne taşıdı. Filmde Oliver Masucci, Katja Riemann, Hary Prinz, Alexander Scheer, Erdal Yıldız, Anton Rattinger, Felix Hellmann, Jochen Schropp, Sunnyi Melles ve Isolde Barth görev alıyor.

Yaramaz Çocuk tamamen tiyatro dekorunu andıran ortamın içinde, büyülü bir atmosfer yaratılarak, farklı çekim teknikleriyle beyazperdedeki yerini almış. Yönetmen Roehler, hayat öyküsünü anlattığı Fassbinder’in teatral yoğunluğundan yola çıkarak, film setini iki küsür saatlik bir tiyatro oyununu gösterir gibi ayarlamış. Zaman mekan algısının değişkenliğini, oluşturulan teatral atmosfer sayesinde hissetmiyoruz. Filmin daha ilk dakikasından başlayarak içine girdiğimiz 1970’lerin dünyası, 2. Dünya Savaşı sırasında yetişen bir kuşağın çaresizliğini gösteriyor.

Fassbinder’in 1974’te çektiği “Angst essen Seele auf – Korku Ruhu Kemirir ilk ses getiren filmi olmuştur. Bu filmle yönetmen Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye adaylığı ve Fibresci Özel Jüri Ödülü’nü aldı. Faslı bir göçmen Ali (ki asıl hayatta sevgilisidir) ile kendisinden 20 yaş büyük Alman Emmi Kurowski’nin evliliği üzerine kurulan filmin hikâyesi, Almanya’daki göçmen ve kimlik sorununu gündeme getiriyordu. Rainer Werner Fassbinder, 1979’da çektiği “Die Ehe der Maria Braun (Maria Braun’un Evliliği)” ile yine sinema dünyasını sarsan bir başyapıt ortaya koydu. Yönetmenin 23 filmde beraber çalıştığı oyuncusu Hanna Schygulla “Maria Braun” rolüyle Altın Ayı ödülüne layık görüldü. 1982 yılında ölümünden kısa bir süre önce çektiği Veronika Voss başlıklı filmi ise, Berlin’de bu kez “en iyi film” dalında Fassbinder’e Altın Ayı’yı getirdi.

Homoseksüel tercihi ile 16 yaşında okumayı bırakan, daha sonra tiyatro ve sinema eğitimleri alan, dostlarıyla oluşturduğu çekirdek kadrosu ile birbirinden farklı, çarpıcı filmler çeken Rainer Werner Fassbinder ‘ i Dark dizisinden bildiğimiz Oliver Masucci oynuyor. Kameranın arkasında kendi yazdığı senaryolarıyla oyuncularıyla kavga ederek filmlerini çeken genç dahi, filmin içinde inişli çıkışlı aşk hayatının yansımalarıyla şahane biçimde canlandırılmış. Masucci, Fassbinder’i adeta yeniden yaşayarak beyazperdeye taşımış. Siyasal olayların ve dönemin şartlarının filmin içinde ince ince işlenmesi yönetmen Oskar Roehler’in başarısındaki en büyük güç. Erdal Yıldız’ ın canlandırdığı Faslı göçmen karakteri ise aslında konunun nirengi noktası. Fassbinder’in 37 yaşında ölüme sürüklenmesindeki en önemli etki olarak karşımıza çıkan El Hedi ben Salem ismi, filmdeki aşk dinamiğinin en kapsamlı yeri olarak karşımızda. Ayrıca Alman dâhinin homoseksüel hayatının filmlerine olan etkisini de bu karakter üzerinden görüyoruz.

Oskar Roehler, senaryosunu Klaus Richter ‘ in yazdığı Enfant Terrible – Yaramaz Çocuk (2020) filminde kullandığı cesur sahnelerle, büyüleyici teatral atmosfer içinde Rainer Werner Fassbinder ‘ in hayatını iki küsür saatin içine sığdırmış. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan ilk Alman kuşağın uyuşturucu ve alkol sorununu da gayet net filmde gördük. Ölümler, yıkımlar, faşist algının renk değiştirerek devam etmesi, dünyanın siyasal sorunları konuda tek tek irdeleniyor. Filmi bütünsel anlamda başarılı bulduğumu belirtmeliyim.

Filme puanım 10 üzerinden 8!

yasam.kaya@gmail.com