2021 Cannes Film Festivali’nin yarışma dışı seçkisinde dünya prömiyerini yapan Durgun Su, aile draması, suç, gerilim ve romantizm gibi birçok türden beslenen yapısı ve sağlam ekibiyle yarattığı büyük umutlarla sinemalarda bambaşka bir mecrada yoluna devam ediyor. Orta düzey işçi sınıfından gelen Oklahomalı Bill Baker’ın Fransa’da yaşadığı süreçle derinleşerek çarpıcı bir karakter hikâyesine evrilen film; günümüz dünyasının ırk temelli göçmen bakış açısına saldırarak kendisine has yaklaşımlar sunabiliyor.

Spotlight (2015) filmiyle dikkatleri üzerine çeken Tom McCarthy’nin yönetmenliğini yaptığı Durgun Su; 2007 yılında, İtalya’da öğrencilik yaptığı sırada oda arkadaşı Meredith Kercher’i öldürmekle suçlanan dünyaca ünlü Amerikalı öğrenci Amanda Knox davasından esinlenilmiş bir öykü.

Yönetmen, Marsilya’da geçen hikayesini, Knox davasının detayları etrafında birleştirmiş, ama filmi suç çatışması olarak göstermek yerine ABD’nin Trump destekli eyaletlerinin birinde yaşamını idame ettiren, güneyli beyaz bir Amerikalının duygu derinliği ve ilişkileri üzerine yoğunlaşmayı tercih etmiş. Bill Baker, Allison’ı görmek için iki haftalığına geldiği Marsilya’da, kızının beş yıl hapiste yattıktan sonra kendisinin suçsuz olduğunu söylemesi, fakat bu suçsuzluğunu kanıtlayacak delilinin olmaması babasının aklına takılıyor. Otele geldiği ilk gün otelde tanıştığı ve kendisine davayla ilgili görüşmelerde tercümanlık yaparak yardımcı olan tiyatro oyuncusu Virginie (Camille Cottin) ve onun küçük kızı Maya (Lilou Siauvaud) ile birlikte yaşamaya başlayan Baker, dört ay boyunca kızı Allison’u hiç görmeden Marsilya’da çalışıyor.

Matt Damon muhafazakar Amerikalı kimliğini; ettiği dua, kolundaki ABD’nin simgesi olan kartal dövmesi, filmde bazen çıkardığı şapkası ve güçlü durmaya gayret ettiği vücuduyla sergiliyor. Bill Baker karakteri gerçeğin peşinde sürüklenirken Marsilya’nın bir parçasına dönüşüyor. İsimler üzerinden ortaya çıkan kimlik, suçluyu bulmak için yapılan kovalamacalar hem yönetmen McCarthy hem de Matt Damon’ı güçlü bir özneye dönüştürerek taşralı bir kişinin öyküsünden çok, onur meselesine dönüşen bir sistematiğin tam merkezine oturtuyor.

Filmin Avrupa’nın güncel politik sorunlarına değinmesi, Durgun Su’yun ABD kökenli bir kişinin muhafazakar duvarlarını Marsilya’da kırdığını net olarak anlatmış. Baker’ın Amerikalı imajını bırakıp, Marsilya’ya ayak uydurmaya çalıştığı sırada Bill Baker ile Maya arasında duygusal bağ iyice yerine oturuyor. Bill Baker hayal kırıklıklarıyla dolu geçmişiyle yüzleşirken, karşılaştığı insanların sayesinde pişmanlıklarının üzerini örtebiliyor. Maya ile kurduğu ilişkide Baker, geçmişte ailesine yaptığı hataları yapmamayı da öğreniyor. Maya’yı canlandıran küçük oyuncu Lilou Siauvaud’ın harika performansına şapka çıkarılır. Bill ile Allison arasındaki baba-kız ilişkisi; Allison’un annesinin intiharı ve Bill’in tamamen tükenmesiyle sonuçlanan alkol ve uyuşturucu bağımlılığını kapsayan geçmişin içinde sorgulanıyor. Abigail Breslin ve Matt Damon arasındaki çatışma; pişmanlıkların, hataların, vicdan azabının sorgulandığı karakter çözümlemelerine dönüşmüş. Beş yıl hapis yattıktan sonra Allison’un cinayetin sorumlusu olarak gösterdiği Akim’in fotoğrafının Instagram profili ile bulunması, Baker’ın Akim’i altmış bin kişilik stadyumda farklı tribünlerden şans eseri görüp yakalaması, Virginie’nin Akim’i bodrumdan serbest bıraktığının baştan belli olması, Allison’un intihar ettiği bölümün yavan durması filmdeki olumsuz noktalara olarak öne çıkan ayrıntılar.

İnsanların diyaloğun ve empatinin gücüyle birbirlerine sarılmaların önünde hiçbir engel yok. Filmin çıkış noktası 2007 yılında, İtalya’da öğrencilik yaptığı sırada oda arkadaşı Meredith Kercher’i öldürmekle suçlanan dünyaca ünlü Amerikalı öğrenci Amanda Knox davası, evet doğru, ama birebir tarihsel kronolojiyi bizlere sunmayan Stillwater (Durgun Su), yaşattığı regresif duygularla insanın dönüşümünün kaçınılmaz olduğunu bas bas bağırmış. Hayat acımasız olabilir, ama yaşadığımız dünyada nefes aldıkça yepyeni umutlar bizimle hep var olacak!

Filme Puanım (10 / 8)

yasam.kaya@gmail.com